Zapalenie rozcięgna podeszwowego – co to takiego?

Rozcięgno podeszwowe to pasmo tkanki łącznej rozciągające się od kości pięty do palców. Odgrywa ono bardzo ważną rolę w trakcie chodzenia. Nie tylko utrzymuje łuk podłużny stopy we właściwym kształcie, lecz także zmniejsza intensywność nacisków, na jakie narażone są stopy podczas chodzenia i biegania. Przy każdym kroku czy skoku rozcięgno podeszwowe się napina. To wszystko sprawia, że jest ono szczególnie podatne na przeciążenia w wyniku, których dochodzi do zwyrodnienia tkanki, stanów zapalnych, tworzenia się narośli kostnej na pięcie, a nawet do mikrouszkodzeń włókien kolagenowych i ich martwicy.

Zapalenie rozcięgna podeszwowego – przyczyny

Główną przyczyną zapalenia rozcięgna podeszwowego jest przeciążenie, które może być następstwem:

  • otyłości,
  • noszenia nieodpowiedniego obuwia, np. buty o płaskiej podeszwie czy z wysokimi obcasami,
  • długotrwałego stania np. w pracy,
  • intensywnego biegania (problem ten zwykle dotyczy sportowców).

Z wiekiem włókna kolagenowe tracą swoją sprężystość i elastyczność, przez co częściej dochodzi do uszkodzeń. Z tego powodu na zapalenie rozcięgna podeszwowego narażone są również osoby po 45. roku życia. Problem ten dotyczy także pacjentów z wadami budowy stóp, takimi jak płaskostopie podłużne, stopa wydrążona czy nieprawidłowe ułożenie tyłostopia.

Zapalenie rozcięgna podeszwowego – objawy

Głównym objawem schorzenia jest ból umiejscowiony w okolicach pięty. Pojawia się on rano przy wstawaniu z łóżka oraz podczas stawiania pierwszych kroków po dłuższym siedzeniu. Mimo że po rozruszaniu, dolegliwości bólowe się zmniejszą, ponownie nasilają się pod koniec dnia bądź po intensywnej aktywności fizycznej.

W niektórych przypadkach zapaleniu rozcięgna podeszwowego może towarzyszyć również opuchlizna. Pojawia się ona zwykle przy bardziej zaawansowanym stadium.

Zapalenie rozcięgna podeszwowego – leczenie

Po rozpoznaniu pierwszych objawów schorzenia, należy odciążyć stopę, zaprzestać wykonywania treningów oraz wybrać wygodne obuwie. Dzięki temu zapobiegnie się powstawaniu kolejnych uszkodzeń w obrębie tkanki, które wydłużą leczenie.

Rehabilitację zapalenia rozcięgna podeszwowego można podzielić na kilka etapów. Pierwszym z nich jest działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, a więc terapia manualna tkanek miękkich, dzięki której rozcięgna i mięśnie grupy tylnej goleni zostaną rozluźnione. Ważną częścią leczenia jest nauczenie pacjenta technik rozluźniających, które będzie mógł wykonywać samodzielnie w domu. Kolejną fazą jest przywrócenie ruchomości, elastyczności oraz siły mięśniom. Poza technikami rozluźniającymi stosuje się metody mobilizacji manualnych oraz ćwiczenia rozciągające. Po zauważalnej poprawie ruchomości stawów oraz elastyczności ścięgien i mięśni, terapię poszerza się o ćwiczenia siłowe mięśni stopy.

Chociaż istotnym elementem rehabilitacji zapalenia rozcięgna podeszwowego jest kinezyterapia, innymi stosowanymi metodami są m.in.:

  • masaż poprzeczny rozcięgna, który łagodzi ból oraz skutecznie zmniejsza napięcie rozcięgna,
  • laser – znacznie obniża natężenie dolegliwości bólowych i grubość rozcięgna.

Podsumowanie

Na co dzień nie zwracamy uwagi na to, jak duże są obciążenia stóp podczas wykonywania codziennych czynności. Zakłada się, że tylko podczas chodzenia na piętę oddziałuje siła, która odpowiada przeszło 100% masy ciała. To wszystko sprawia, że stopy są narażone na różnego rodzaju urazy, w tym na zapalenie rozcięgna podeszwowego. Uciążliwe objawy towarzyszące schorzeniu nie ustąpią samoistnie, mogą się jedynie z czasem pogłębiać, prowadząc do dalszych uszkodzeń tkanki. Należy zatem udać się do specjalisty, który oceni zaburzenie oraz zaleci odpowiednią terapię – ćwiczenia polegające na rozciąganiu zarówno rozcięgna, jak i mięśni znajdujących się obok, masaż czy laser.