Złamanie szyjki kości udowej to powszechny uraz, na który najbardziej są narażone osoby po 60. roku życia, zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Jedną z najczęstszych przyczyn złamania jest osłabienie tkanki kostnej oraz postępujące ubytki masy kostnej (osteoporoza). Czym objawia się uraz? Jak przebiega leczenie?
Kto jest narażony na złamanie szyjki kości udowej?
Szyjka kości udowej umiejscowiona jest bezpośrednio pod głową kości udowej, która łączy się z miednicą, tworząc staw biodrowy. Do złamań w tym obrębie dochodzi w wyniku upadku na biodro.
Uraz dotyczy przede wszystkim osób w podeszłym wieku, które cierpią na osteoporozę, przez co ich kości nie są tak wytrzymałe, jak u młodych ludzi. Osłabienie struktury kości zwiększa podatność na złamania, do których może dojść nawet w sytuacjach niegroźnych, np. w wyniku przewrócenia się. W przypadku młodych osób powstanie urazu wiąże się z większą siłą (upadek ze znacznej wysokości, wypadek samochodowy). Do złamania może również dojść pod wpływem przeciążenia. Narażeni są na to głównie sportowcy, którzy trenują regularnie i intensywnie.
Wśród czynników zwiększających ryzyko złamania szyjki kości udowej należy wymienić także:
- płeć – według statystyk osobami bardziej podatnymi na uraz są kobiety,
- ogólny stan zdrowia,
- częste upadki,
- używki, takie jak alkohol czy papierosy,
- zbyt niskie stężenie estrogenów.
Przyczyny złamania szyjki kości udowej
Główne przyczyny sprzyjające złamaniom szyjki kości udowej to:
- osteoporoza,
- schorzenia neurologiczne,
- choroby nowotworowe kości,
- zażywanie niektórych środków farmakologicznych,
- nieodpowiednia dieta,
- wrodzona łamliwość i kruchość kości.
Jakie są objawy złamania szyjki kości udowej?
Złamanie szyjki kości udowej objawia się bólem w okolicy pachwiny oraz ograniczoną ruchomością kończyny dolnej. Chory nie jest w stanie swobodnie się poruszać. Stawianie nogi jest utrudnione, a każda podejmowana próba powoduje zintensyfikowanie dolegliwości bólowych. Wynikiem urazu może być również wyraźne skrócenie kończyny względem zdrowej oraz zasinienie i obrzęk stawu biodrowego.
W przypadku wystąpienia wymienionych objawów, chory powinien niezwłocznie udać się do specjalisty. W niektórych sytuacjach niezbędne będzie wezwanie karetki (osoby starsze bądź cierpiące na inne schorzenia). Aby potwierdzić uraz, lekarz wykona badanie RTG, a w razie jakichkolwiek wątpliwości dodatkowo tomografię komputerową.
Leczenie złamania szyjki kości udowej
Złamanie szyjki kości udowej wymaga przeprowadzenia operacji. Z zabiegu rezygnuje się jedynie w przypadku, gdy pacjent jest w bardzo złym stanie zdrowia i już przed powstaniem urazu nie poruszał się samodzielnie.
Leczenie operacyjne ma na celu stabilizację złamania oraz umożliwienie szybszego powrotu do pełnej sprawności bez odczuwania dyskomfortu. Brak operacji u osób starszych może się wiązać ze stałym leżeniem, co w konsekwencji może się przyczyniać do powstawania odleżyn, zakrzepicy, a nawet zapalenia płuc.
Zabieg powinno się wykonać jak najszybciej, najlepiej w przeciągu doby od urazu, dzięki temu zminimalizuje się ryzyko niebezpiecznych dla zdrowia powikłań. W leczeniu złamania wykorzystuje się dwie metody:
- Zespolenie przy użyciu śrub – w trakcie operacji ortopeda łączy ze sobą złamane kości za pomocą śrub. Metoda stosowana jest w przypadku młodych pacjentów, których złamanie ma szansę się wygoić.
- Pierwotną protezoplastykę biodra – technikę wykorzystuje się w przypadku starszych osób, u których może nie dojść do zrostu. Podczas zabiegu ma miejsce wymiana stawu biodrowego na protezę (endoprotezoplastyka).
Po przeprowadzeniu operacji konieczna jest rehabilitacja. Złamanie szyjki kości udowej zrasta się zwykle około sześciu miesięcy.
